Belki mühendislik eğitimi aldığım için, belki de müze sunumlarına olan özel ilgim nedeniyle Mercedes müzesi hakkında notlarım çokça oldu. Ayrı bir yazı olarak derleyip paylaşmamın daha doğru olacağını düşündüm.
10/06/2018
Stuttgart gezilecek yerler listemin son durağı olarak Mercedes müzesini seçtim. Mercedes müzesi giriş ücreti 10 euro. Girişte çantanızı emanete bırakıyorsunuz, ücretsiz sesli rehberinizi (audio guide) alıp asansörle binanın en üst katına çıkıyorsunuz. Bina özel olarak Mercedes müzesi olarak inşa edilmiş ve anlatılacak hikaye ve yaşanacak deneyim düşünülerek planlanmış. En üst kata asansörle çıkılıyor ve yürüyerek aşağıya doğru inerek geziliyor. Mercedes müzesi için en az iki saat ayırmanızı öneririm.
İçten Yanmalı Motor
En üst katta asansörden indiğinizde bir at heykeli karşılıyor ziyaretçileri. Karl Benz, Gottlieb Daimler ve Wilhelm Maybach’ın yaptıklarının dünya için at arabası dönemini sonlandırdığını vurgulamak ister şekilde. İlk salonda da büyük yeniliklere yol açan içten yanmalı motorun keşfi konu ediliyor. Salon çevresinde o dönemki yaşamı gösteren maketler yer alıyor, ortasında ise ilk içten yanmalı motor ve bu motorun kullanıldığı ilk araçlar.
Sesli rehberde her bir anlatım noktası için çoklu anlatı seçeneği var. Örneğin çocuklar, yetişkinler ve mühendisler için farklı detayları ön plana çıkaran anlatılar gibi. Ben ilk salonda tüm seçenekleri keyifle dinledim. Birbirlerine 100 kilometre mesafede Karl Benz araba yapmaya odaklanmışken, Gottlieb Daimler ve Wilhelm Maybach ise bir at arabasını motorize etmişler. Daimler ve Benz birbirlerine rakip durumda şirketler kursalar (ve şirketler ileride ortaklaşsa) da birbirleri ile hiç tanışmamışlar. Daimler 1900 yılında vefat etmiş, Daimler-Benz şirketi ise 1926’da kurulmuş. Bu konuda detay bilgi için bu yazıyı okuyabilirsiniz.
İlk bölümde ayrı ayrı aldıkları patentlere dayalı ilk araçlar öne çıkarılıyor, Karl Benz’in eşinin katkıları da aktarılıyor. Atı çıkartılmış at arabası şeklindeki araçların, ilk motosikletin problemleri de aktarılıyor. Özellikle ilk motosikletin oturma yerinin aşırı ısınması önemli sorunlardan biriymiş. Her ne kadar Mercedes müzesi otomobil üzerine odaklansa da içten yanlamalı motorun itfaiyelerin su pompasına dönüşüp emme basma tulumbanın yerini alması da aktarılıyor.
Otomobilin Gelişimi – Mercedes Müzesi
Binek otomobil dışında araçların tasarlanması ile devam ediyor müze bölümleri. İlk otobüs ve kamyonlara örnekler benim özellikle ilgimi çekti. Sonrasında ise araçların giderek günümüz araçlarına benzemeleri, yani motor ile kullanılmak üzere tasarlanmaları.
At arabası üzerine, oturma yerinin alt kısmına yerleştirilen motorlar ön tarafa geçiyor. Sürücü ve yolcuları at seviyesinin yukarısında tutma gereği de ortadan kalkınca araçlar alçalmaya başlıyor. Ağırlık merkezleri aşağıya indikçe araçlar daha dengeli hale geliyor ve hızlanıyor. Tekerleklerin ahşap ağırlığı azalıyor, kauçuk miktarları artıyor ve içleri hava dolgulu lastikler devreye giriyor.
Mercedes Markasının Oluşumu
Tamamen bir ticari deha ve başarı hikayesi olan Mercedes markasının oluşumuna da yer veriliyor elbette müzede. İşadamı Emil Jellinek 1897 yılında Daimler fabrikasını ziyaret eder ve bir otomobil alır, sipariş eder. Almış olduğu otomobilin sürati kendisini tatmin etmez ve daha hızlı iki otomobil daha sipariş eder. Araçların kendi çevresine tanıtımını yapar ve araçların satışında rol almaya başlar. Kızının adı Mercedes ismini kullanarak katıldığı yarışları kazanınca satışları da artmaya başlar. 1900 yılında Mercedes markası ile üretilecek yüksek hızlı araçlar konusunda Daimler ile anlaşmaya varır.
1902 yılında ise marka tescili yapılır. Bugün bildiğimiz daire içerisindeki üç köşeli yıldız logosu ise Jellinek’in ölümünden yıllar sonra ortaya çıkmış.
Yarışlar, Ölümler, Buluşlar
Sınırların zorlandığı yarışlar genel olarak teknolojinin gelişmesine çok fayda sağlamaktadır. Mercedes müzesinde de yarışlarda yaşanan kazalar, kazaların sebepleri, önlenmesi için yapılan çalışmalar ve bunların sonucu sağlanan geliştirmelere yer veriliyor.
Bir çok önemli müşteri ve yarışçının hayatlarına mal olan kazalar da anlatılıyor. Onları yaşatmak için geliştirilen emniyet kemeri ve kemer çeşitlerine de yer verilmiş. Araçların performans ölçümlerinin yapılabilmesi için yapılan pistler, test edilen aracın verilerini okumak için geliştirilen ve araca arakadan kablolarla bağlanan test aracı da yer alıyor. Benim ilgimi çeken araçlardan biri de yarış aracını yarış yerine taşımak için kullanılan özel tasarım araçtı.
Mercedes Müzesi Bölümleri
Mercedes müzesinin bir çok farklı bölümü var; özel amaçlı araçlar, ünlülerin araçları, yarış arabaları, itfaiye araç ve gereçleri gibi.
Özel amaçlı araçlar olarak cankurtaranlar ilk akla gelenler ama ilk çift katlı araçlar, mobil banka ve posta araçları ilk aklıma gelenler. Ünlülerin araçlarında ise benim en çok dikkatimi çeken arkasındaki kurşun geçirmez kabin içerisinde Papa’yı taşımış olan araçtı. Yarış araçları katı ise bir pist olrak düzenlenmiş ve farklı dönem ve yarış türlerinde boy gösteren onlarca yer verilmiş. Yarışçıların kıyafetlerine örnekler de sergileniyor.
Aşağıya doğru indikçe tarihte de bir yolculuk ediliyor, sadece otomobillerde yaşanan gelişmeler değil, önemli tarihi geçiş dönemlerinde şirketin yaşadığı zorluklar da anlatılıyor. Çok keyifle gezdiğim Mercedes müzesi çıkışında sesli rehberin kendisini değilse de Mercedes logolu boyun askısını hediye etmeleri de hoş bir sürpriz olmuştu.
Comment(1)