25/4/2015
Seyahatlerimizde genel olarak yaptığımız gibi, Sagalassos antik kenti gezimizi yapacağımız gün de, güne erken başladık. Üzerine sis çökmüş Ağlasun’u izledik biraz. Burdur konaklamamızı yaptığımız Sagalassos lounge, isminden de tahmin edilebileceği gibi Sagalassos antik kentine en yakın otel, Ağlasun’a yukarıdan bakıyor.
Sagalassos Antik Kentine Nasıl Gidilir?
Kahvaltı sonrası doluştuk otobüse, Sagalassos antik kenti yolu son derece virajlı, gayet yakın bir konumda olmamıza rağmen yarım saat kadar yol aldık. Otobüs dar virajları tırmanırken özellikle cam kenarında oturan bayanların içleri çekildi heyecandan. Sagalassos antik kenti Burdur’un Ağlasun ilçesi sınırları içerisinde kalıyor. Burdur’dan Ağlasun’a düzenli dolmuş seferleri var. Burdur gezilecek yerler yazımızda da belirtmiştik, taksi 60 liraya geliyor Ağlasun’a.
Sagalassos antik kenti Ağlasun’a 8,5 kilometre mesafede ancak bu mesafeyi araç ile kat etmek yarım saate yakın sürüyor, düzenli toplu ulaşım seçeneği de yok. Sagalassos antik kenti giriş ücreti ise 10 lira. Müze kart geçerli olduğu için biz grup halinde kartlarımızı kullanıp seri şekilde içeri girdik.
Sagalassos Antik Kenti Tarihi
Rehberimiz ve dostumuz önderliğinde gezmeye başladık Sagalassos antik kentini. 1500-1700 metre yükseklikler arasında kurulmuş antik kent Türkiye’nin Machu Picchu’su durumunda. Kenti milattan önce 333 yılında Büyük İskender fethetmiş, milattan önce 25’te Roma imparatorluğuna dahil olmuş. Roma imparatorluğunun Pisidya eyaletinin baş şehriymiş Sagalassos antik kenti. 600’lerin başında veba ve depremlerle çöküş başlamış kentte ama 1200’lü yıllara kadar yaşam sürmüş.
Uzun süre kayıp şehir durumunda kalan Sagalassos antik kenti, 1706 yılında bölgeyi ziyarete gene Fransız gezgin Paul Lucas tarafından bulunmuş. Kenti Unesco dünya mirası geçici listesine sokan kazı çalışmaları ise 1990 yılında başlamış. Efes Antik kentinde çalışmaların 1863 yılında başladığı düşünülürse buradaki çalışmaların hayli yeni olduğu söylenebilir.
Sagalassos Antik Kenti Görülecek Yerler
Sagalassos antik kentini filizlenmiş ağaçlar arasında gezdik biz, rehberimizin anlatılarını dinleyerek. Bizim grup dışında pek kimsenin olmadığını belirtmeliyim. Sağımıza Odeon’u solumuza Roma dönemi hamamını alarak başladık, Afrodisias Antik kenti gezimizde gördüğümüz ve çok etkilendiğimiz Odeon ile kıyaslamamak gerek, onun kadar etkileyici değil, hamam ise gözlemlediğim kadarıyla Afrodisias’dakine kıyasla çok daha büyük.
Aşağı ve yukarı Agora, Bizans Bazilikası, Sütunlu Cadde, Apollon Klarios ve Antonian Pius Tapınakları, Macellum ve Kent Villası Sagalassos antik kenti görülmesi gereken yerleri arasında mutlaka sayılması gerekenler. Ben bunların herbirinden ayrı ayrı bahsetmeyeceğim. Kent yağmalanmamış olduğu için herbirinden çokça eser bulunduğunu belirteyim. Sagalassos antik kenti görülecek yerlerinin beni daha çok etkiyenlerine değineyim.
En etkileyici yapılardan biri kentin batısında yer alan ve hâlâ ayakta duran Heroon. Hereon adı kahramanlar anıtı, kahramanlar için yapılmış anıt anlamını taşıyormuş. Hereon’un önünden geçerken ise karşınızda, yamaca kurulmuş amfi tiyatro yer alıyor. Tiyatroya kadar tırmanma gereği duymadım ama 9000 kişilik bir tiyatro olduğunu ve dünyanın en yüksek rakımlı Roma tiyatrosu olduğunu not düşeyim.
Tiyatroya doğru dümdüz yola devam ederseniz, daha tiyatroya ulaşmanıza hayli mesafe varken bir bina göreceksiniz. Rehberimizin ricası ile binanın kilidini açtılar, içeride gezme alanı çok dar olduğu için grup grup giriş yaptık. Bu bina kent kütüphanesinin kalıntılarını korumak için yapılmış. Kütüphane tabanında 2 büyük mozaik var. Son derece yıpranmış ve hayli soluk durumda olsalar da etkileyiciler.
Sagalassos Antik Kenti Çeşmeleri
Kütüphanenin hemen aşağısında ise Dorik Çeşme yer alıyor, Sagalassos antik kentinde en çok keyif aldığım eser. Çeşme restore edilmiş ve orijinal haliyle çalışır duruma getirilmiş, yani taşıma suyla değil, gerçek kaynak suyu akıyor, soğuk soğuk. Ortasına girdiğiniz, bir karenin üç kenarı şeklindeki havuzu da pırıl pırıl.
Bizim Sagalassos antik kenti turumuzu bitirdiğimiz nokta Dorik çeşme olmuştu ama en etkileyicisinden en sonda bahsetmek için Hadrian çeşmesini altadım yazıda. 13 metre yüksekliği ve güzeller güzeli heykelleri ile antik kentin en etkileyici bölümü. Yukarı agora da yer alan çeşmenin restorasyonuna Aygaz sponsor olmuş ve yapılan çalışmalar sonunda 2010 yılında çeşmeye su verilmiş. Orijinal haliyle değil, modern yöntemle taşınmış su ama sööylemeseler bilmezdik. Hadrian çeşmesinin heykelleri de orijinal değil zaten, kopya. Asılları Burdur gezilecek yerler yazımda da bahsettiğim Burdur müzesinde görülebilir.
Sagalassos antik kenti ziyareti yapacaklara naçizane tavsiyelerde de bulunayım. Çıplak bir arazide olacaksınız ve rakım hayli yüksek, hava şartlarına karşı önleminizi alın, güneşi yakar, rüzgarı üşütür, yağmurda altına girebileceğiniz bir yer yok. Yanınızda su olursa iyi olur, tırmanmalı inmeli parkurun çoğunda su yok, Dorik çeşmesinden ya da Hadrian çeşmesi yakınındaki kaynaktan kana kana su içebilirsiniz ama antik kentin bir kısmında bu kaynaklardan uzak olacaksınız. Elbette yürüyüş ayakkabılarıyla gidin, yürümekten başka dolaşma şansınız yok. Yapabiliyorsanız bence yanızda yiyecekle gidin ve Sagalassos antik kenti gezinizi bir pikniğe çevirin çünkü antik kentin en etkileyici özelliği manzarası, buna bir de mekanın az ziyaretçi alması eklenince çok keyifli olacaktır. Güzel manzaraya karşı sessiz kaldığınızda kuşları dinleyebileceğiniz sükuneti yakalayabilirsiniz.