Uçuş Sorunları yaşadığınızda haklarınız nelerdir?

Çokça seyahat etmeye çalışıyoruz, bu seyahatlerin bir çoğunu da uçakla gerçekleştiriyoruz. Elbette yollarda bir çok problemle de karşılaştık ve yolcu hakları konusunda tecrübeler edindik. Bu yazıda yaşadığımız uçuş sorunları üzerine bir kaç kelam etmek ve edindiğim tecrübeleri aktarmak isteriz.

Uçuş Sorunları; Ne olabilir ki?

Uçuş sorunları denilince ilk akla gelen rötar elbette, bizim de çok defalar başımıza geldi, ancak başımıza daha neler neler geldi. Las Vegas seyahatine giderken uçağa bomba ihbarı yapılmıştı mesela, bizi uçaktan indirip detaylı bir arama yapmışlardı, uçak körükte bağlı, biz terminalde, yani ihbar doğru çıkar da uçak patlarsa uçağa yakın olalım diye herhalde.

Bir başka Amerika yolculuğunda hava muhalefeti nedeniyle iniş yapamamıştı uçak, havalimanını kapatmışlar. Yakınlarda bir kargo havalimanına inmiştik. Kargo havalimanı olduğu için yolcu olarak uçaktan çıkabilmemiz de mümkün olmamıştı, saatlerce esir gibi kalmıştık koltuklarımızda. Kaptan sağolsun binaya gidip bisküvi makinesinden abur cubur almıştı acıkanlar için. Panikleyip uçaktan inen yolcu nedeniyle güvenlik prosedürlerinin uygulanmasını da yaşadık.

Uçuş sorunlarında genellikle havayolu şirketleri de yolcular gibi mağdur durumda olmaktadırlar. Eskiden müşteri velinimettir yaklaşımıyla, uçuş sorunları yaşandığında hayli verici olan hava yolu şirketleri, bizim de Londra seyahatimizi etkilemiş olan Eyjafjallajökull yanardağı patlaması sonrası yaşananlarla birlikte, yasal desteği de arkasına alarak esnekliği bıraktılar. Temel olarak havayolu şirketinin de mağdur olduğu durumlar kapsam dışı bırakıldı, ancak hala bu tip durumlar için yolcu hakları elbette var.

Aktarmalı Uçuş Kaçırma

Yazı başında bahsetmiştim, kötü hava şartları sebebi ile başka havalimanına inmiştik, haliyle uçağım gecikti ve inmemiz gereken havalimanına vardığımızda aktarmalı uçuşu kaçırdım. Ben de mağdurum, havayolu şirketi de. Bir sonraki uçağa (ertesi gün) biletimi ayarladılar ancak otel konusunda sadece rezervasyon için arayabileceğim bir telefon numarası verdiler, konaklama ve otele ulaşımı kendim çözümlemem gerekti. Doğal afet, terör gibi durumlarda çok da beklenti içerisine girmemenizi öneririm.

Tarifeli uçuşun operasyonel nedenlerle gecikmesi durumunda ise gerekirse sizin konaklama ve otel ulaşımınızı sağlamakla yükümlü havayolları şirketi. Bu konuda ayak sürüyebiliyorlar, yolcu haklarınızın peşine düşün.

Uçak Gecikmesinde Haklarınız

Hatırlatayım, değişken politik durumlar, elverişsiz hava koşulları, (sis, kar, fırtına, buzlanma gibi…), beklenmedik güvenlik ve emniyet zaafları ile sınırlamaları, grevler, havalimanı sorunları, hava trafiği sınırlamaları, bagaj, yolcu, uçak ve havalimanını içeren istisnai güvenlik tedbirleri durumlarında havayolu şirketi de mağdur durumda demektir. Ancak bu durumlarda bile havayolu şirketi genelde yolcu haklarına uyuyor. Nedir bu haklar?

1500 km’yi geçmeyen uçuşlarda 2 saatten fazla; 1500-3500 km. arasındaki uçuşlarda 3 saatten fazla; 3500 km’den uzun uçuşlarda 4 saatten fazla gecikme olursa size yiyecek içecek ikramı yapmakla yükümlüler. Bir keresinde benim uçuşum ertesi güne ötelenmiştir, tüm yolculara otel ve söz konusu otele ulaşım sağlandı.

Uçuş sorunları yaşadığınız uçuşunuz Avrupa Birliği bölgesinden ise haklarınızı koruyan daha çok yasa var. Süreçleri takip edecek, yolcu hakları konusunda çalışan avukatları ile tazminat almanızı sağlayabilecek HakkınıYedirme.com adresini de aklınızda tutun. Uçuş sorunları konusunda çalışmak için sizden hiçbir ücret talep etmiyorlar. Yaşadığınız sorunu aktarıyorsunuz kendilerine, eğer tazminat alabileceğiniz bir sorun ise sizin adınıza süreci takip ediyorlar, tazminat alındığında söz konusu ödemeden komisyonlarını alıp, kalanını size veriyorlar. Yıllardır da bu işi yapıyorlar.

Uçuş Takviminde Değişiklik

Mardin gezimiz öncesinde başımıza gelmişti. Operasyonel nedenlerle değişen uçuş takvimine göre promosyondan aldığımız bilette değişiklik yapmak istemiştik, havayolu şirketi de fark istemişti. Değişikliği keyfi olarak siz yaptınız, neden ben fark ödeyeyim? Yasal olarak hakkımızın peşine düşmeye çalıştık. Havayolu ile ilgili şikayetlerin, sırası ile Tükoder, Türsab, Kaymakamlık Tüketici Hakem Heyeti, Sanayi Ticaret Bakanlığı yetkilerine girmediğini öğrendik. Sivil Havacılık Kurumu‘nun yetki alanındaymış. 312-2036000 telefonundan kısaca derdimizi anlatıp istedikleri şekilde detaylı bir e-posta’yı bilgi (at) shgm.gov.tr adresine attık. 1 hafta kadar sonra havayolu şirketinden aradılar biletlerinizi hangi tarihlere keselim diye. Yolcu hakları konusunda bilgilenin, havayolu şirketinin telefon hattı ile uğraşmak zorunda kalmayın, onlar sizi arasın 🙂

Not: Sivil Havacılık Kurulu, mesela Roma-İstanbul-Manila (Filipinler) uçuşunun, İstanbul-Manila uçuşundan daha ucuza satılması konusunda Türk tüketicisinin haklarını koruma bir yetkisi yok. Bilet fiyatları konusunda sadece tavan ücretinin aşılmamasını sağlamakla yükümlü, ki bizim gibi “ekonomik gezelim ki daha çok gezelim” düşüncesindeki yolcuları da tavan ücret hiç ilgilendirmiyor.