7/10/2014
Fas gezimizi planlarken Agadir’de bir okyanus molası eklesek mi diye düşünmüştük, sonra, onu tecrübe ettik, Brezilya’da, Küba’da, Tanzanya’da. Başka bir şey yapalım, çölü tecrübe edelim dedik, Sahra çölünde geceleme yapalım dedik. Planlarımıza göre Merzouga’ya gidecek, oradan sahra çölüne dalacak, ertesi gün de Fes’e devam edecektik. Ancak Marakeş’te programımızı netleştirmeye çalışırken gördük ki bunu ancak özel tur ile yapabiliyoruz, o da çok pahalı. Bunun üzerine ufak çöl dedikleri, Zagora’dan sahra çölüne giren turu tercih ettik. Büyük çöl dediklerinde çölün bitişini göremiyorsunuz, ufağında ise bittiği yer görülebiliyor.
Fas Palmiyeleri
Atlas dağlarını aştığımız, zorlu yolu kat ettiğimiz, Ait Ben Haddou’yu gezdiğimiz günün sonunda, sabah tura başladığımız saatin üzerinden 11 saat geçtikten sonra Zagora’da develere bineceğimiz yere vardık. Atlas dağlarının çoraklığından bahsetmiştim. Su olan yerde bir anda yeşerdiğini de belirteyim. Buralarda palmiye yağı işiyle uğraşan çok yer var. Bunlar suya ulaşılabilen yerlerde palmiye yetiştiriciliği yapıyorlar.
Kişi başı ikişer büyük şişe su almamızı önerdiler yanımıza, biz de yolda bakkaldan temin ettik ve develerin başına geldik. Bizim bir bavul sıkıntımız vardı. Marakeş otelimizden ayrıldığımız için, içinde çölde işimize yarayacak hiçbir şey bulunmayan bavul bile yanımızda. Şoförümüze sorduk, seninle mi döneceğiz, “inşallah”. O zaman bu bavul kalsın arabada, yok olmaz. Yahu bu araba ile döneceksek dursun bagajda, “inşallah”. Gün batımı vakti geldiği için acele ettiriyorlar . Develerin tepesine yerleştik, bavulları da önümüze bağladılar, süper saçma bir pozisyondayız. Bavulları kumdan etkilenmesinler diye çöp torbalarına da geçirdiğimiz için durum iyice komik. Özellikle ben kucağımda tüplü televizyon taşır gibi görünüyorum.
Deve Yolculuğu
Develeri üç sıra halinde birbirlerinin arkasına bağladılar, birer görevli en öndekinin ipini tutup yürümeye başladı. Önlerindeki ip ilerliyorsa, develer yürüyor. Arada, sıra halindeki develerden arkadakilerin ipi çözüldü, direk durdu develer.
Devenin üzerinde oturmak ayrı bir maharet diyebilirim. Rahat pozisyonu bulmak çok zor. Ayaklarınızı koyacak bir yer yok, aşağıya doğru sarkıtıyorsunuz. Ön tarafta T şeklinde çıkan metal bir tutacak var, bizim bavullar da hemen onun arkasına bağlı. Benim önümdeki tekerlekli bavul çapraz bağlı olduğu için sürekli kayıyor. Bir yandan onu, bir yandan kendimi dengede tutmaya çalışmak yorucu, bavulun üzerine doğru yatıp tutacağı tutuyorum rahat olmuyor, dirseklerimle bavulu dengeliyorum gene rahat değil. Arkamdaki devedeki eşime bakıyorum, iki büklüm olmuş ve ağlamak üzere. En sonunda dik durmanın en rahat pozisyon olduğunu fark ettim. Demir tutacağı falan tutmaya gerek yok. Bavul kayınca hafifçe ortalıyorum onu. Eller de ayaklar da yanlarda serbest. Eşime de bu pozisyonu denetince o da rahatlıyor.
Sürekli sallanıyorsunuz deve yolculuğunda, hal böyle olunca bavullara geçirdiğimiz naylon çöp torbaları parçalandı gitti. Günü batırdığımız, bir buçuk saatlik, yorucu ve zorlayıcı deve yolculuğu sonucu kamp yerinin oraya geldik. Develeri kamp yerine çok yaklaştırmıyorlar. Hayvanlar doğal olarak tuvalet ihtiyaçlarını görüyor, sinekler de üşüşüyor. Bu şekilde sinekleri kamp yerinden uzak tutmuş oluyorlar.
Sahra Çölünde Berberi Kampı
Develerden inince öğrendik ki 4 kişi bir çadırda kalacakmışız, çadırımızı paylaşacağımızı tahmin etmiyorduk. Kampta bir tuvalet çadırı, bir yemek salonu çadırı var, diğer çadırlar konaklama için. Tüm çadırlar bir daire şeklinde yerleştirilmiş. İki İngiliz’le beraber bize gösterilen çadıra daldık. Dört tane dar yer yatağı var. Yatakların üzerinde birer yastık ve ikişer battaniye, nevresim falan yok. Yastığın ne kadar kirli olduğunu anlatmam mümkün değil. Böyle bir şeyin bir müşteriye uyuması için sunulması akıl alacak gidi değil.
Biz genelde seyahatlerimizde konaklamayı olabildiğince ucuza kapatmaya çalışıyoruz, o nedenle yanımızda hep havlu ve yastık kılıfı bulunduruyoruz, temizlik içimize sinmezse onları kullanıyoruz. Burada ise yastık kılıfımızın bu yastıkla temas etmesi eşimin içine sinmedi. Yastıkları az temas ederek bir kenara attık, yastık kılıfına kıyafet doldurarak kendimize yastık yaratmaya karar verdik.
Bavulları çadıra bıraktıktan sonra daire şeklinde yerleştirilen çadırların ortasında kalan bölümde, yere serilen halılar üzerinde toplaştık grup olarak. Çay ikram ettiler, sohbet ettik hem kendi aramızda hem ev sahiplerimizle. Bir süre sonra da yemeğe davet edildik. Yemek çadırında bizim gruptan farklı yerde oturan, yaşları hayli yüksek başka turistler de vardı, çadırın arkasında da muhtemelen onları getirmiş olan bir dört çeker araç. Belki çadırlarda da kalite farkı vardır, daha çok para veren daha lüks kalabilmeli.
Gece Eğlencesi ve Dolunay
Yemek çadırı gibi, tüm çadırlar jeneratör ile aydınlatılıyor. Yemekte; çorba, hem içerisindeki tavuk miktarı, hem de genel olarak miktarı az tavuk tajin ve meyveden oluşan menü ancak idare etti. Yemek sonrası dışarı çıktık, merkezde bir ateş yaktılar ve bir müzik dinletisi sundular. Müziklerinin arap müziklerine benzemediğini, daha çok Afrika tarzı olduğunu belirtmeliyim.
Işık kaynaklarından son derece uzakta olduğumuz mekanda yıldızları görmek çok keyifli olurdu ama bizim seyahat tarihimize dolunay güzelliği eşlik etti. Müzisyenleri terk edip çevreyi dolaşmaya çıktık. Dolunay ortalığı hiç tahmin etmeyeceğimiz kadar güçlü aydınlatıyordu. Sahra çölünün Zagora tarafında büyük kum tepeleri yok, ufak ufaklar, çadırın yüksekliğine ulaşanlar az, onlar da sadece bazı yerlerde, geneli sert toprak.
Bu fotoğrafta gördüğünüz deveyi gecenin bir vakti çektim. Arkasında dolunay. Gece boyu çok net gölgelerimiz vardı. Ayın bu gücüne tanık olmak güzel. Çölde yıldızları ise Ürdün’de Wadi Rum’da tecrübe etmiştim.
08/10/2014
Sabaha karşı uyandırdılar bizi. Hava serindi ama çok soğuk değildi, seyahate çıkmadan evvel çölde gece ne kadar soğuk olur acaba diye kaygılanmıştık. Çölde ne giyeceğimizi bilememiştik. Akşam sadece gömlek bile yetti, gece ise kıyafetlerimizle yatağın üzerindeki battaniyenin üzerine uzandık. Sabaha karşı serin gelince diğer battaniyeyi üzerimize örttük. Çölde kalacaklara kıyafet tavsiyemiz, çok abartmaya gerek yok.
Güneş daha doğmaya başlamamıştı. Hafif kızıllığı vuruyordu, güneşin doğacağı yönün tam aksi tarafında da ay batıyordu. Manzara muhteşemdi. Elimize kahvaltı niyetine ekmek arası reçel ve baharatlı bir kahve ikram ettiler. Eşyalarımızı toplayıp develere yöneldik. Develer gece bir yerlere gitmesin diye sol ayaklarını bağlıyorlar, dizden bükerek kendi üzerine.
Deve Yolculuğu Hakkında
Yine yaklaşık bir buçuk saatlik deve seyahati yapacaktık. Benim bavul sallantıdan zarar görmesin, bağladıkları halat onu zedelemesin diye çuvala geçirdiler. Deve yolculuğundan keyif almadığımızı belirtmeliyim. 15 dakikası tecrübe, ötesi eziyet. Dönüş yolunda turdaki arkadaşlardan birinin poposunda kan lekesi vardı, benim ki de su toplamış ve patlamıştı. Bu seyahatten bir süre sonra, bizimle yaklaşık aynı tarihlerde Tunus’ta çöl gecelemesi yapan, kesfetsene.com’dan Taflan ile Ürdün’de tanışmıştık. 15 dakikalık bir deve turu vardı programımızda, ikimiz de katılmadık. Eşimin kadın pedi (orkid) kullanımı önerisini paylaştım Taflan’la, o da çok mantıklı buldu. Deve yolculuğu yapacak herkese önerim, kuyruk sokumunuzu sürtünmeden doğacak zararlara karşı koruyun.
6:15’te uyandırılmamızla başlayan gün, bizler deve sırtındayken ağardı. Gün doğuşunu deve tepesinde karşıladık. Aracımıza bavulları yükledik, ev sahiplerine teşekkür edip, bahşiş verip Ourzazeta’ya doğru yola koyulduk. Ait Ben Haddou, Sahra çölünde konaklama ve Ourzazeta’da biraz gezmeyi içeren, Marakeş’te başlayıp biten çöl turu fiyatı kişi başı 50€ idi.
Merhaba, yazınızı büyük keyifle okudum. Bir hafta sonrası için planladığım çöl safarisi için Türkçe bulduğum en güzel yazı öncellikle. Rica etsem sizin tercih ettiğiniz çöl safarisi tur firmasının bilgilerini öğrenebilir miyim? Adı veya adresi var mıdır? Başka bir öneriniz var mıdır? Teşekkürler.
Fas gezisi notlarımızın başka sayfalarında geçiyor, kredi kartı ile alışveriş imkanı verdiği için ve fiyatları uygun olduğu için http://www.imzi-tours-travel.com/en/ firması ile çalıştık biz Fas’ta aldığımız tüm turlar için, ancak orada herhangi bir firma ile yüzyüze, kıran kırana pazarlık yaparsanız daha iyi fiyat alma şansınız var, nakit alışverişte.
İmzi tur, söylediği saatte bizi otelden aldı, güvenilirdi.
http://www.gezmekguzel.com/fas-gezisi-notlari-ourzazeta/
Bu yazıda bahsettiğim dönüş yolundaki yemek ayıbı baki.
Biz konaklama koşullarını hiç sormamıştık, çadırlar olağanüstü kirliydi ve başkalarıyla paylaştık. Tur firması ile konaklama konusunu konuşmanızı öneririz. Ait Ben Haddou ve Zagora film stüdyoları da tura dahil olursa güzel olur, öğle yemeği için Ourzazeta’da serbest zaman veren turu tercih edin.
Zagora’da büyük kum tepeleri yok, büyük kum tepeleri için Merzouga’ya gitmelisiniz.
Biz deve tecrübesini sevmedik, tekrar yapacak olsak kampa ciplerle ulaşma imkanını incelerdik.
Merhaba,
Sahra’yı Marakeş – Zagora arasını kendi aracımızla geçip, çölde bir kaç gün kendi imkanlarımızla; herhangi bir tura bağlı olmadan konaklamak istiyoruz.
Bu mümkün mü ? Yoksa turla mı yapmak gerekiyor ?
Bilgi verebilirseniz sevinirim.
Teşekkür ederim.
Gamze Doğru
Selamlar Gamze hanım,
Öncelikle amacınız çöl tecrübesi yaşamak ise Zagora yerine Merzouga tercih etmeniz daha isabetli olacaktık, asıl büyük kum tepeleri (sand dunes) orada. Zagora’daki çöl içi kamplarda, uzakta, gece kent ışıkları, yoldan geçen araçlar vb. görülüyor, Merzouga’da görülemiyormuş. Biri sınırı belli diğeri sınırsız çöl.
Marakeş zagora ya da marakeş merzouga arasında çalışan otobüsler de var, araç kiralamak da mümkün. Fas’ta kent merkezlerinde trafik tam bir kaos, dünyada bu konuda memleketimizle yarışacak sadece birkaç yer var, Fas bunlardan biri ve dar sokakları ve motorsikletleri ile bir adım öne çıkıyor. Biz şehir içinde kullanmaya zorlanırdık. Şehir dışı trafik açısından sıkıntısız anca Atlas dağlarını aşmak yolcu için bile hayli yorucu bir tecrübe, http://www.gezmekguzel.com/fas-gezisi-notlari-atlas-daglari-ait-ben-haddou/ yazımıza da bir göz atmanızı öneririm. Bir kaç yıl evvel, daha çok gezebilmek için, bütçe yiyici arabamızı satıp araçsız yaşama geçmiştik, öyle olunca araç kullanma antrenmanımız da sınırlı kaldı. O yolda biz kendimiz araç kullanmış olsak aşırı yorgun düşerdik diye tahmin ediyorum.
Her iki destinasyona da tursuz gitmek mümkün. Gidilen yere varılınca çöl içerisi kamplarına ulaşım ve konaklama sağlanabilecektir. Biz seyahatimiz öncesi Merzouga’ya otobüsle gider, orada çölde kalır, oradan da Fes’e geçeriz diye düşünmüştük. Gündüz yolculuğu ile Merzouga’ya gidiş mümkün, orada akşamüzeri başlayan deve yolculuğu ile kamplara ulaşıp gece kalmak mümkün. Öğle sıcağında çölde ölüneceği için kervan sabah dönüş yapıyor. Merzouga’dan Fes’e gündüz otobüs yoktu, akşama kadar kentte beklememiz gerekecekti, ilave gün de ekleyemediğimiz için Zagora’yı tercih etmek zorunda kalmıştık.
Umarım yardımcı olur bu bilgiler, şimdiden keyifli seyahatler, gezmekguzel
Merhaba arkadaşlar, 24 eylül perşembe günü akşam 9 gibi casablancaya iniyorum. casablanca da kalmadan fese geçmek istiyorum. O saatte otobüs ya da tren ile mümkün mü? Bir de marakeshten ya da fes’ten günü birlik gece kalmamacalı bir çöl turu mümkün mü? şimdiden teşekkürler
Şimdiden iyi yolculuklar dileriz.
http://www.oncf.ma/ sitesinden tren seferlerine ulaşabilirsiniz, casa voyageurs Casablanca merkez istasyonu, Aeroport ise havalimanı. http://www.supratours.ma/ ve http://www.ctm.ma/ ise otobüs firmaları. Gördüğüm kadarıyla o saatten sonra gidemezsiniz.
Marakeş de Fes de çöle hayli mesafeli, günübirlik tur biz hiç görmedik, çok olası da değil ancak özellikle Marakeş’ten alternatif çok tur bulabilirsiniz günübirlik.
merhaba ben şuanda kazablanka da bulunuyorum burda babam işle uraştığı için evde kalıyorum 8 gün boyunca burda kalıcam ve fası gezmek istiyorum ve tabiki çöl turu yapmak bunun için neler yapmalıyım genel bir fas gezisi veren bir acenta kazablanka da bulabirmiyim yahut yok ise çöl gezisi için marekeşe mi gitmem gerekmektedir birde fiyatlar konusunda beni bilgilendirseniz çok sevinirim şimdiden teşekkür ederim
Selamlar Fatih bey,
8 gün boyunca Fas turu içeren paketleri tur firmaları mutlaka sunuyorlardır, muhakkak pazarlık yapın.
Çöl için Merzouga daha iyi bir tecrübe sunabilir. Biz aslında http://gezmekguzel.com/fas-seyahati-hazirliklari/ bu linkte anlattığımız gibi bir halka çizmek istemiş ancak aksaklıklar nedeniyle becerememiştik.
Fas seyahatimiz esnasında bazı programlar için İmzi andı tur firması ile çalışmıştık, internetten kredi kartı ile ödeme yapabildiğiniz fiyatları hayli rekabetçiydi. Onların bu 8 günlük turu belki ilginizi çeker.
http://www.imzi-tours-travel.com/en/imperial–excursions/maroc-itineraire-8-nights-/-9-days-on-private.html
bir göz atın
Siz beni guldurdunuz Allah’ta sizi guldursun! 🙂 Deve sirtinda bavullarla olan maceranizi okurken, olayi gozumun onune getirince kriz 🙂 Cok yasayin!
Biz Kanada’da yasiyoruz ve uc hafta sonra Faro’dan baslayip, Sevilla, Tarifa, Tangier uzerinden Marrakesh’e gitmeyi planliyoruz. Orada kaldigimiz surede de “1 gecelik Sahra colu macerasi da yasasak mi acaba?” diye dusunurken, sizin notlarinizi okuduk. Simdi biz sizler gibi genc degiliz, deve macerasini okuyunca da esimin gozu korktu gibi:) Ben de cadirdaki yastiklari gorunce offflamaya basladim. Ama sanirim deve yerine araclarla da gidilebiliyor cadirlara. Ama bizim de bavul sorunumuz olacak gibi, bakalim nasil bir cozum bulacagiz. Her turlu oneri ve nasihata acigiz.
Guzel paylasiminiz icin tesekkurler, Kanada’dan sevgiler.
Asuman
Programınıza uydurabilirseniz çöl maceranızı Merzouga’da yapmanızı öneririz ancak orada da tek seçenek deve ile yolculuk olabilir. Zagora’da araç imkanı vardı.
Tesekkurler.
Merhaba Herkese ; Detaylı yazınız için teşekkürler,çoğu soru işaretini yazı ve yorumlardan giderdim fakat farklı bi sorum olacak.Önümüzdeki ay 6 gece 7 günlük bi marakeş gezimiz olacak inşallah ve marakeşten başlayıp fez de bitecek bir merzouga çöl turu yapmak istiyorum.Marakeş’teki firmalarda dönüşü fez olan seçenekler var mıydı?Bir de Fez den casa airport a tren dönüşü olup olmadığını soracaktım ,biliyorsanız süre ve fiyat bilgisini ?Tekrar teşekkürler
marakeşten başlayıp fez de bitecek merzouga çöl turu vardı ama grup turu gibi değil, size Fez’e geçiş için özel araç ayarlıyorlar, fiyat yüksek oluyor. Toplu taşıma ile gitmek isterseniz de sabahtan otogra bırakıp kendileri marakeşe dönüyorlar, otobüz ise gece. Çöl turları nedense ya marakaş gidiş dönüş, ya da fes gidiş dönüş planlanmış. Biz de sizin düşündüğünüz gibi yapmaya niyetlenmiştik, ama olmadı.
Fez den casa airport a direk tren sanırım vardı ama emin değilim, Casablanca’da aktarma yapmak gerekebilir.
Yazınız çok başarılı tebrik ederim. Size birkaç sorum olacaktı şimdiden teşekkür ederim. Biz önce Kazablanka’ya gidiyoruz 1 veya 2 gün kalıp Marakeş’e gececegiz. Oradan da 3 günlük çöl turuna katılmayı düşünüyoruz. Çöl turunda tuvaletin sıkıntılı olduğunu okuduk bir yerde, birde bütün valizler vs ile birlikte mi gidiyoruz acaba çöl turuna.