Midilli Gezilecek Yerler; Midilli Gezisi Notları 2

Yoğun bayram kalabalığıyla ulaştık adaya, Ayvalık’taki uzun kuyruklardan dolayı teknenin geç kalkışına ilave olarak elbette adaya varınca da kuyruk oluştu. Yaklaşık bir saat sonra pasaport kontrolünden çıktık, limana çok yakın otelimize yerleşip eşyalarımızı bıraktık ve Midilli gezilecek yerler listemizin peşine düştük.

13/07/2019

Otelden çıktık, kiralık araç için, yine liman yakınında IGFA’nın ofisine gittik. Ofis, Mitilene Tours ile ortakmış ve bizi güzel bir sürpriz bekliyordu. Yunanistan’dan Notlar sahibi Nazlı ofiste bizi bekliyordu, “önce ben size Mitilini içerisinde bir gezdireyim” dedi 🙂 . Daha ne isteyelim, derken bir de birer freddo ısmarladı (frappe değil, o toz kahveden yapılıyor, bu gerçek kahveden).

Mitilini Görülecek Yerler

Mitilini’yi ortadan bölen Ermou caddesi var, Atina gezi rehberi yazımızda da bahsi geçen, Atina’nın ana alışveriş caddesi ile aynı isme ve aynı niteliğe sahip. O caddeye doğru Sappho meydanının yanından ilerledik, bir yandan yeme içme önerileri alarak bir yandan da Midilli tarihini dinleyerek. Kentte önemli süre Osmanlı hüküm sürmüş (450 yıl kadar) ve Mitilini görülecek yerleri de genelde Osmanlı yapıları, açıkçası Ermou caddesinin yeni ve eski bölümünde bile bu mimari farklılık gözlemleniyor.

Restorasyon için sıra bekleyen Yeni Camii, sergi salonu olarak kullanılan Osmanlı Hamamı yanından adadaki Türk mirasını, Namık Kemal’i, Barbaros Hayrettin’i dinleyerek geçtik, Baş Fener’i gördük. Ermou caddesinin ucu eski limana varıyor (Epano Skala), burada Mübadele anıtı da yer alıyor. Mitilini kalesi yanından çemberi tamamlayacak şekilde dönüşe geçtik, Osmanlı döneminin ürünü olan, bugün ise sanat galerisi olarak kullanılan Halim bey Konağını gördük. Turu ofiste, Türkçe bastırdıkları turist rehberi üzerinden rota önerilerini alarak tamamladık.

Yunanistan’dan Notlar’ın kısa turu sırasında değil ama daha sonra, adanın en büyük kilisesi de olan, Midilli’nin sembolü Agios Therapondas kilisesini de ziyaret ettik. Mitilini’de görülecek müzeler de var ama biz vakit ayırmadık; Mitilini Arkeoloji Müzesi, Byzantine Sanat Müzesi, Teofilos Müzesi ile Theriade Kütüphanesi ve Modern Sanat Müzesi.

Midilli gezi rehberi yazımda da belirtmiştim, gün batımı için Setur Marina’ya gitmenizi öneririm. Denize girmek için ise giriş ücreti 2€ olan Tsamakia plajını tercih edebilirsiniz, biz Özgürlük Anıtı altındaki kıyıdan (beton, kum falan yok) girmeyi tercih ettik. Giriş çıkış için merdiven, duş, soyunma kabini ve banklar var, ücretsiz.

Agios Ignatius Manastırı (Limonos Manastırı)

14/07/2019

Genelde tatillerimizde hava durumu konusunda şansımız süperdir, “melekler tatilde” deriz kendi kendimize, ancak bu sene pek de şansımız tutmuyor, yağmurlu bir güne uyandık. Midilli gezilecek yerler listemizde en uzakta nokta olan adanın batı ucuna doğru gitmeye karar verdik. Aracı teslim alıp yola koyulduk.

Kalloni kentinin biraz ilerisinde yer alan Limonos manastırı 1526 yılında Agios Ignatius tarafından inşa edilmiş ve Osmanlı dönemi boyunca adanın tek eğitim, kültür merkezi olarak kalmış. Agios/Saint/Hacı rütbeleri ile anılabilir kurucusu. Ege bölgesinin en iyi korunmuş manastırı olarak kabul edilen binayı gezmek ücretsiz, müze kısmı ücretli, bir de ana ibadethaneye kadınların girişine izin yok. Ben binanın atmosferini çok sevdim, kısa bir molayı hak ediyor, öneririm.

Limonos manastırından ayrıldığımızda yolda yağmur çok ciddi şekilde arttı, silecekleri zorlayacak kadar. Görüş mesafesi azalınca yola düşük tempo devam ettik. Sigri’ye yakın bölge hariç adanın çok ağaçlık olduğunu belirtmeliyim.

Midilli Taşlaşmış Ormanı Doğal Tarih Müzesi

Bence Midilli gezilecek yerler listenizde mutlaka olması gereken ve de başlarda olması gereken mekan, ben bayıldım. Bir müze ve 4 tane taş ormanı bölgesi var, “Petrified Forest” tabelalarının gösterdiği bölge ilk açılanıymış ve artık işletmesi kapatılmış (biz gitmedik ama bu bölgeye erişim denetimi yok, giriş serbest anlamına da geliyor olabilir).

Midilli taşlaşmış ormanı hakkında ayrıca detaylı yazacağım. Mermerleşmiş fosilleşmiş ağaçlar dışında, ege denizinin var olmadığı dönemden kalma, nesli tükenmiş hayvan fosilleri de var. Müze girişinde sunumun ne zaman olacağını sorun, bir konferans sezonunda bir sunum üzerinden İngilizce olarak mermerleşme sürecini ve bulunan ağaç türlerini anlatıyorlar. Müze içerisinde fotoğraf çekmek yasak, ancak müze bahçesinde ve bitişiğindeki taş ormanda serbest. Biz yağmur nedeniyle oraları pek gezemedik.

Midilli taşlaşmış ormanı doğal tarih müzesi giriş ücreti 5€. Hava uygun olduğu zamanlar, yakındaki bir adaya tur düzenleniyormuş. Önce taş orman adası çevresinde cam tabanlı tekne ile tur atılıp su altında kalmış olanlar gösteriliyormuş. Sonra ada üzerinde serbest zaman tanınıyormuş. Bu turun ücreti kişi başı 15€ ve önceden telefonla rezervasyon yaptırmak şart. Umarım bir sonraki Midilli seyahatinde katılabilirim.

Skala Eresos – Midilli Gezilecek Yerler

Müze çıkışı Sigri kasabasının içerisinden geçerek orayı gördük sayıp Skala Eresos’a yöneldik. Skala aslında iskele demek, adada hemen her kasabanın deniz kenarında bir iskele bölümü var, burası da Eresos kasabasının deniz kenarı ve belki de Midilli’nin en güzel sahili. Biz vardığımız da yağmur artık çiseleme hızının bile altına inmişti. Kasaba girişindeki ücretsiz otoparka aracı bırakıp kasabaya daldık.

Milattan önce 6ncı yüzyılda yaşayan şair Sappho’nun doğum yeri burasıymış, gelmiş geçmiş en iyi lirik şair olduğu iddia ediliyor. Sappho, hem cinsi olan kadınlara karşı aşkını hem yaşamış hem de şiirlerinde dile getirmiş. Yani lezbiyen kelimesinin (Midilli adasının İngilizce ismi Lesbos, Lesboslu anlamından doğmuş) ve İngilizce sapphic kelimesinin oluşmasına sebep kadın. Hal böyle olunca Skala Eresos lezbiyenler için önemli bir yer.

Keyifli sahilin kıyısında Midilli genelindeki havadan hayli farklı dekore edilmiş, farklı konseptli mekanlar var, bize El Nido’yu anımsattı cafe ve ziyaretçi stiliyle. Bir dahaki gelişimizde burada kalabiliriz dedik. Mekanı turladıktan sonra gözümüze kestirdiğimiz Aegean Aigaio’da yemek yedik (bira buz gibi ve peynir mezesi çok güzel, diğer yemeklerin daha iyilerini yedik). Biz yemek yerken bulutlar dağıldı, Midilli tekrar yaz havasına geri döndü, sahil ve denizde insanlar belirmeye başladı, kumluk ancak çabuk derinleştiği için temiz bir denizi var.

Kalloni Tuzlası

Skala Eresos’dan dönüşte, Kalloni kasabası yakınındaki tuzlada kısa bir mola verdik. Midilli adası, kuş gözlemciler için de bir cennet niteliğinde. Kalloni körfezi kıyılarındaki bölgede 250’den fazla çeşit kuş kayıt altına alınmış ve bölge Natura 2000 programına dahil edilip koruma altına alınmış. Tuzla çevresinde kuş gözlemini kolaylaştırmak için kuleler de yapılmış.

Biz tuzla sonrası Kalloni körfezini de görmek üzere Skala Kallonis’e indik. Körfezde genelde deniz yavaş derinleşiyor, çocukların suda oynaması için uygun yerler. Kısa bir yürüyüş yapıp birer fredo (frappe değil) alıp yola devam ettik.

Agiasos Dağ Köyü

Midilli gezilecek yerler arasında en keyif aldıklarımızdan biri de dağ köyü Agiasos oldu. Kasaba girişinde arabayı park edip tırmanmaya başladık. Yerel kafelerde ziyaretçiler kahve molası vermişlerdi. Daha yukarı doğru tırmanıp, ara sokaklara da dalınca asıl görsellik, restore edilmiş binalar ve yaşlı köy sakinleri ile ortaya çıktı. Cumbalar ve ahşap işçilikleri öne çıkıyor.

Bu kadar dağlık bir köyde, neredeyse sadece yaşlıların yaşaması bizim açımızdan en dikkat çekici husustu. Ziyaretçiler dışında hiç çocuk, genç ya da orta yaşlı görmedik desek yeridir. Saat kulesi, kilise ve yerel meslekler müzesi görülmeye değer.

Günlük turumuzun sonunda Mitilini’ye geri döndük, bir önceki gece pek hakkını veremediği Ouzo festivalinin hakkını vermek üzere Meating ızgaracıdan birkaç şişi et paket ettirip festival alanında bir masaya kurulduk. Canlı müzik, yemek ve çeşit çeşit ouzo ile günü tamamladık.

Molivos – Midilli Gezilecek Yerler

15/7/2019

Sabah, kahvaltı sonrası adanın diğer ucundaki Molivos kasabasına yöneldik, hayli virajlı yolları aşarak köye ulaştık. Deniz kenarında hayli dik bir yamaca kurulmuş köyün çarşısı kıvrılarak kaleye doğru tırmanıyor. Sokağın üzeri büyük ölçüde asmalarla örtülü, gölge ve keyifli, ancak sadece baktık dükkanlara. Yol kenarındaki restoran ve cafeler ise gündüz vakti güneş altında olduğu içi boş, eminim geceleri hayli hareketli oluyorlardır.

Molivos, iskele bölgesi ile bitişik durumda, balıkçı barınağını çevreleyen bir çok restoran var, biz oradayken öğlen yemeği için hareketlenme yeni yeni başlamıştı. Plajlar ise kasabanın diğer tarafında kalıyor, biz o kesime inmedik, yan yana tesisler vardı, deniz pek seri derinleşir gibi değildi.

Molivosa gidince görülmesi gereken yerlerden biri de Molivos kalesi. Araçla da çıkılabiliyor, hatta bir de ring dolaşan özel tur aracı var.  Molivos kalesi giriş ücreti 2€, bizim çok da ilgimizi çekmedi.

Skala Sykaminias (Skamnia)

Molivos çıkışı Petra’ya yönelebilirsiniz. Petra büyük bir kaya bloğu üzerine kurulmuş Meryem Ana Kilisesi nedeniyle genelde Midilli gezilecek yerler listelerinde yer alıyor, 114 basamak çıkılıp gezilebiliyormuş. Biz diğer istikamete yöneldik ve son derece sevimli Skala Sykaminias köyüne gittik. Yolun acemi sürücüleri zorlayacak kadar dik ve virajlı olduğunu belirtmeliyim.

Denize uzanan ufak bir burun üzerine kurulmuş küçük bir kilise, balıkçı teknelerinin yer aldığı barınak, 2 adet restoran, bir adet kafe ve ufak bir sahilden ibaret sevimli bir yer. O iki restoran arasında seçim yapmak hiç zor olmadı, birinde tuhaf tavırlar sergileyen, biz müşteri adayına mal muamelesi yapan çalışan vardı, diğeri ise zaten adanın en ünlü restoranlarından biri, dut ağacı altında I Mouria tou Myrivili. Biz de öğle yemeğimizi molamızı burada verdik. Yemek sonrasında, pek aklımıza gelmeyen drone aklımıza geldi, uçurup birkaç fotoğraf aldık.

Mantamados

Biz Mantamados’a vardığımızda siesta saatinin sonlarına gelinmişti, dükkanların çoğu kapalı ve ortalık çok sakindi. Dükkanların 16:00’daki açılışı için biraz beklememiz gerekti. Adanın mandıra ve seramik merkezi olarak kabul ediliyor. Bolca seramik atölyesi tabelası gördük. Az da olsa erken açan bir tanesine girdik, özellikle eşim daha önce İzmir’de bir restoranda gördüğü ve Midilli’den alındığını öğrendiği tarzda, farklı şeyler arıyordu, beklentisi karşılanmadı.

Bizim alışveriş yapmadan ayrıldığımız kasabada görülmesi gereken bir de Taksiarhis Manastırı var, ancak biz uğramadık, içerisinde değerli tarihi parçalar olduğu belirtiliyor, özellikle ikonalar.

Thermi ve Sarlıca Palas

Mitilini’ye dönüş sırasında yolun önünden götürdüğü, Thermi yakınındaki Sarlıca Palas da görülmeye değer. Osmanlı döneminden kalma görkemli bina ne yazık ki yıkılmayı bekler halde, keşke restore edilip hayatta tutulabilse.

Binanın birkaç fotoğrafını çekip Thermi köyünün içerisine girdik. Dar sokaklarda bir uygun yer bulup aracı park edip merkezde kısa bir tur attık. Sanıyorum köydeki tek turist bizdik, kısacık bir yürüyüş sonrası geri döndük.

Plomari – Midilli Gezilecek Yerler

Plomari ve Pirgi ne yazık ki bizim programa sığmadı, Plomari’nin ouzo’nun doğum yeri olduğunu belirteyim. Efstathios 1. Varvagianinis, 1860 yılında, Rusya’nın Odessa kentinde damıtma işleminin inceliklerini öğrendikten sonra Plomari’ye yerleşmiş. Plomari o dönem uluslararası ticaretin hareketli limanlarından biriymiş. O dönemde bölgede yetişen kaliteli anason ile bilgi birikimi birleşmiş ve uzo üretimi başlamış, Varvagianni (Barbayani) markası ile. Aynı geleneksel üretim yöntemi 5 nesildir sürdürülmekteymiş.

16/7/2019

Midilli gezilecek yerler listemizin eksik kalan duraklarına uğrasak mı diye düşündüğümüz son günü Mitilini içerisinde geçirmeye karar verdik. Sokakların hareketli olduğu saatte Ermou caddesini dolaştık, kiliseyi gezdik, denize girdik, uzo ve kahve alışverişi yaptık, güzelce karnımızı doyurduk ve dönüş yoluna geçtik. Keyifli Midilli seyahatimiz akşamüzeri hareket eden feribotumuz ile son buldu.